MENU
Nazistowski pomnik szturmowców SA zabitych w 1931 i w 1932 roku w bójkach z socjalistami w Oławie i okolicach. Pomnik wystawiono w 1934 roku. Informacje o upamiętnionych osobach w opisie obiektu. Źródło zdjęcia: Izba Muzealna Ziemi Oławskiej, opublikował Lesław Mazur w serwisie tuolawa.pl

Dodał: moose° - Data dodania: 2025-02-21 11:16:09 - Odsłon: 434
Lata 1935-1939


Pomnik zbudowano w 1934 roku przy moście łączącym obecne ulicę Strzelną i gen. Andersa i ustawiono frontem w stronę placu Zamkowego. Pomnik składał się trzech granitowych bloków, prawdopodobnie przywiezionych ze Strzelina. Każdy z bloków wieńczyła kula. Na środkowej, największej części pomnika, przymocowano swastykę z metalu. Pod nią wyryto nazwiska czterech członków SA, którzy "złożyli ofiarę krwi dla III Rzeszy". Georg Konietzke i Herbert Stanetzki - zginęli w tym 10 lipca 1932 roku. Doszło wówczas do starcia bojówek hitlerowskich z sympatykami lewicy. 19-letniego Konietzke'go pobito i wrzucono do rzeki, a 24-letni Stanetzki zmarł od postrzału. Tego dnia rany odniosło około 20 innych osób. Hitlerowska propaganda zainteresowała się tym zajściem. Pisały o nim gazety w całych Niemczech. Zdarzenie to nazwano "Der Ohlauer Blutsonntag" czyli "Oławską krwawą niedzielą". Oprócz pomnika, zabitych nazistów upamiętniono nazywając most oraz jedną z ulic.

W granicie wyryto też nazwisko Adolfa Gerstenbergera oraz Paula Gohla, którzy zginęli w marcu i październiku 1931. Gerstenberger, syn szewca, 22-latek został pobity kijem w czasie bójki szturmówki SA z członkami SPD w Karłowicach/Popielowie 16 marca 1931 r. i zmarł dzień później w wyniku obrażeń. Kim był Paul Gohl i jak zginął - to wymaga ustalenia.

Pomnik stał się miejscem demonstracji sympatyków narodowego socjalizmu. W niezmienionej formie przetrwał do końca wojny. W 1950 roku zeszlifowano napisy z głównej bryły, odwrócono go o 180 stopni i postawiono na skwerze przy ulicy Spacerowej, w miejscu dawnego pomnika ku czci poległych z 4. Pruskiego Pułku huzarów z Oławy w latach 1914-1918. Taki "nowy" monument, złożony z podstawy i granitowego bloku, upamiętniał działacza komunistycznego, współpracownika Armii Czerwonej, generała Karola Świerczewskiego. Składano przy nim wieńce podczas ważnych uroczystości państwowych. W 1990 roku granitowy blok zdemontowano i wywieziono na teren jednej z firm przy ulicy 3 Maja. W listopadzie 2014 przewieziono go do zakładu kamieniarskiego przy ulicy Ofiar Katynia. Być może leży tam do dziś.

(moose za Piotr Turek Przedwojenne pomniki. Pomnik ofiar "Der Ohlauer Blutsonntag" w Gazeta Oławska tuolawa.pl)

  • /foto/11419/11419801m.jpg
    1935 - 1939
  • /foto/55/55416m.jpg
    1940

inne

Poprzednie: Niemiecki nazistowski pomnik Oławskiej Krwawej Niedzieli (dawny) Strona Główna Następne: Kościół Nawiedzenia NMP


Stan | 2025-02-21 13:32:19
? Proponuję usunąć ten obiekt...
rajaser | 2025-02-21 13:38:39
Dopisałbym tylko że niemiecki, nazistowski pomnik szturmowców SA.
moose | 2025-02-21 16:08:00
Ciekawe komentarze Panowie.
Krzysztof Kozłowski | 2025-02-21 16:44:21 | edytowany: 2025-02-21 16:44:38
Echa tej historii znajdziemy bez trudu w prasie polskiej z epoki. Słowo Częstochowskie z 14 lipca 1932: ,,Ofiary walk ulicznych w Niemczech. 17 zabitych, 190 rannych. BERLIN. Liczba ofiar śmiertelnych ostatniej krwawej niedzieli w Niemczech jest większa, niż wczoraj podano. Poranny „Vorvaerts“ stwierdza, iż w Ohlau pod Wrocławiem padły 4 osoby, w Duisburg-Hamburg 2 osoby, w Ecken i w Ferben po 2 osoby, oraz po jednym zabitym w Kassel, Dessau, Trevirze. Darmstadtcie, Klauen, Kolonji Causdorfie, razem więc 17 zabitych, do których dochodzi jeszcze 190 rannych. W Ohlu interwenjowała Reichswehra jak się obecnie okazuje na życzenie, wyrażone ze strony burmistrza miasta, który prosił o pomoc wojskową, przy zbieraniu licznych rannych. Sanitarny wóz Reichswehry otrzymał odpowiednie instrukcje, aby wyruszył na miasto. Tu jednak został zaatakowany przez tłum, co dało powód do starcia między wojskiem, Reichsbannerem, nacjonal-socjalistami i komunistami.''
Hellrid | 2025-02-22 10:31:36
Stan mamy usuwać pomniki, bo? To jest historia tego miejsca, niewybielaj jej.
Stan | 2025-02-22 11:14:23
Swastyka dobitnie wskazuje, że pomnik gloryfikuje nazistow, niemieckich faszystów, a nie ich ofiary. Zdecydowanie ponawiam apel o usunięcie tego obiektu.
Popski | 2025-02-22 11:48:28
Mamy na stronie pełno Horst Wessel Strasse, Adolf Hitler Strasse etc. Też gloryfikują - też usuwamy? Bismarck nienawidził Polaków - na stronie pełno obiektów mu poświęconych - wieże, pomniki. Do usunięcia? Tak dla logiki pytam.
Zbigniew Waluś | 2025-02-22 10:52:54
Dodałem niemiecki, żeby jakiś obcy minister się nie pomylił albo przejęzyczył...
AlCobo | 2025-02-22 13:50:15 | edytowany: 2025-02-22 13:56:33
To jest właśnie siła rodzimej faszyzującej propagandy, można się pomylić w stresie.
moose | 2025-02-22 15:23:34
Dzięki za fatygę, ale nikt tu nie oczekiwał Twojej gorliwości.
Zbigniew Waluś | 2025-02-22 11:31:51
A co zrobić z sowieckimi?
Sebastian 51 | 2025-02-22 16:10:33
Stan ma rację i jeszcze te ocenianie takich i podobnych zdjęć nie wiem po co tym bardziej to nie wasze zdjęcia tylko zapożyczone.
rajaser | 2025-02-22 18:10:06
To Izba Muzealna Ziemi Oławskiej też gloryfikuje i promuje faszyzm? Bez sensu.
Zbigniew Waluś | 2025-02-23 18:33:41
Widze, że jak komentarz jest nie po linii, to "minusowcy" walą na oślep. Niech się twardziele ujawnią i uzasadnią swój pogląd... Będzie jaśniej.
moose | 2025-02-23 20:31:08
Trzymaj na wodzy swoje ideały i będzie ok, a jak masz z tym problem to odśwież sobie zasady portalu, zwłaszcza §22, §32 i §37 Regulaminu.
t.ziemlicki | 2025-02-23 19:24:13
Kolego Stan, ten portal to nie jest Święta Inkwizycja. Przypominam $ 10 naszego regulaminu: Strona nie ma na celu promowania jakichkolwiek ideologii nazistowskich, faszystowskich czy komunistycznych (m. in. dot. fotografii z okresu od 1933 r. do 1956 r. w tym z okresu II wojny światowej), a zdjęcia i inne materiały nawiązujące swoją treścią do okresu totalitaryzmu mają tylko i wyłącznie charakter dokumentalny i historyczny.
Stan | 2025-02-24 12:45:27 | edytowany: 2025-02-25 08:21:15
Kolego T.Z, bez polemiki, ale TEN portal ma przestrzegać zapisanych zasad.